Otimanje istorije na Kosmetu

Albanske teritorije uključuju zemlju koja danas pripada državi Kosovo, delove Crne Gore, pola severozapadnog Skoplja i deo Grčke, navodi se u albanskom udžbeniku geografije za četvrti razred osnovne škole. Teritorije koje su deo današnje Crne Gore i severne Grčke dobijene su nakon balkanskih ratova, a Grci su, nakon etničkog čišćenja Albanaca, dobili ono što je danas severna Grčka.

Vest da albanski udžbenici sadrže ovakve podatke prvi put preneli su grčki mediji u aprilu 2011, uz komentare da se, umesto istinitih podataka, deci u albanskim školama tendenciozno plasiraju priče o prirodnom postojanju Velike Albanije, koje  se potkrepljuje lažnim istorijskim podacima.

U julu mesecu iste godine, ministri obrazovanja Albanije i Kosova dogovorili su se da rade na stvaranju zajedničkih udžbenika za učenike osnovnih škola i unifikaciji celokupnog obrazovnog programa.

Taj projekat uspešno je sproveden i danas se u kosovskim školama albanska deca uče ovakvoj verziji istorije, koja pospešuje mržnju prema susednim narodima i jača želju za oslobođenjem albanskih teritorija. Otud jačanje pokreta kao što je Samoopredeljene i sličnih, ekstremnih, organizacija. Mlađi Albanci sa Kosmeta zaista veruju u to da su im hrišćanski narodi iz okruženja načinili nepravdu, oteli teritorije i onemogućili da svi Albanci žive u jednoj državi - Velikoj Albaniji. 

Na protestu u Dečanim u petak albanci su nosili i, naizgled neshvatljjivu, parolu "Ne kradite nam budućnost"?

Albanski Nemanjići, Gašijevi Visoki Dečani

U Tirani i Prištini, tokom proteklih godina više i slobodnije nego ikad, radi se na lansiranju ideje o prirodnom ujedinjenju Albanaca koji žive u regionu, što će reći  na Kosmetu, u Albaniji, Crnoj Gori, Makedoniji i Grčkoj. Sličnu zamisao, neretko, pominje i predsednik Albanije, Beriša.

Istovremeno, u medijima na Kosmetu izlaze feljtoni gde se objašnjava kako su srpski pravoslavni manastiri Gračanica, Dečani, Pećka patrijaršija i drugi, zapravo albanski manastiri. Koje im je oduzeo srpski okupator.

Loza Nemanjića, freska u manastiru Visoki Dečani

Školski udžbenici i novinski članci puni su teza da je loza Nemanjića u stvari albanska, da manastir Dečani pripada albanskom plemenu Gaši, da su srpske crkve  sagrađene na temeljima albanskih crkava, da je SPC podržavala Otomansko carstvo, a da srpska imena etimološki vuku poreklo od albanskih i da su samo prilagođena slovenskim jezicima.

Akademik Krasnići, malo umerenije od gorenavedenog ali stoga još opasnije,  iznosi teoriju prema kojoj nijedna od srednjovekovnih crkava na Kosmetu ne pripada Srbima:

Sve one su iz vizantijskog vremena. Osim Dečana, koje je izgradio i dizajnirao Albanac iz Kotora.  Nakon takvih teorija prirodno proizlazi, recimo to, da pošta Kosova štampa 10.000 poštanskih markica sa slikom Visokih Dečana, predstavljajući manastir, na taj način, kao albansku baštinu.

Srpska sakralna i kulturna baština na Kosmetu najugroženije je nasleđe u Evropi. Njeno uništavanje i albanizovanje, preimenovanje srpskih toponima, falsifikovanje istorije i svojatanje srpskih istorijskih ličnosti -  nasilje je i spada u kulturni genocid nad kojim bi trebalo da se zamisle organizacije poput UNESCO, jer to svakako nije problem s kojim može da izađe na kraj jedna oslabljena država koja nema nikakvu kontrolu nad tim delom teritorije. Kulturna i istorijska baština koje se na toj teritoriji nalaze, međutim, ne spadaju samo u srpsku nego u evropsku, na kraju svetsku baštinu i Ujedinjene nacije ne bi smele da žmure na ovako grubo uništavanje tragova jedne civilizacije.

Mermerni lavovi iz 14. veka u crkvi manastira Dečani, pošto se verovalo da oni štite hrišćanske bogomolje

Pola veka uništavanja i albanizacije srpske baštine na Kosmetu

Proces albanizacije srpske baštine na Kosmetu počeo je još u komunističkoj Jugoslaviji: od Brionskog plenuma 1966, kada dolazi do većeg prinudnog iseljavanja srpskog stanovništva, a na udaru albanskih separatista našlo se i srpsko kulturno nasleđe, preko 1970,  kada je osnovan univerzitet u Prištini koji je brzo postao albanska ustanova, pa do ustava 1974, koji je udario temelje rasparčavanju Jugoslavije i stvaranju velike Albanije.  
Tokom rata 1999, muzej je s Kosmeta izmešten u Beograd. U njemu je bilo čuvano preko  30.000 umetnina koje danas Albanci prisvajaju i predstavljaju kao kosovarsko nasleđe. Među njima su i dela od neprocenjive umetničke i nacionalne vrednosti koja su ostala u depoima u Prištini, poput vinčanske figure, amfore iz neolita, koplja iz gvozdenog doba i srednjovekovnog mača,  Merkura sa Plutonom, mnogih slika starih majstora, raritetnog nakita, oko milion srpskih književnih naslova, brojne stare i retke knjige i tako dalje.  

Iako se nastanak svetinja Srpske pravoslavne crkve može dokumentovano pratiti od ranog srednjeg veka do danas, uništavanjem, prisvajanjem i negiranjem postojanja svega srpskog na Kosmetu, Albanci pokušavaju da stvore nekakav kosovarski kulturni identitet. 

Tokom proteklih trinaest godina, na Kosmetu je uništeno ili oskrnavljeno preko 150 srpskih pravoslavnih hramova.

Na Kosmetu su izmenjeni nazivi mnogih gradova, sela, ulica, trgova, a nas može da zasmejava priča o Milošu Obiliću koji je u albanskoj verziji postao Miloš Kobilići a Stefan Nemanja – Stefan Nimani, međutim stvar prestaje da bude smešna kada se neka grupa besnih demonstranata, koja zaista veruje da im je Srbin oteo Visoke Dečane, pojavi pred manastirskim kapijama i uzvikuje parole koje srpskom uzurpatoru poručuju da ode.

Miloš Obilić ubija sultana Murata

Dobro mesto za nelegalnu trgovinu umetninama

Prema navodim grčkih medija, tokom poslednjih godina Kosmet postaje jedno od privlačnijih mesta za krijumčare umetničkih predmeta, odmah posle Grčke, Italije, Turske i Rusije. Ove umetnine se povremeno pojavljuju i na ilegalnom tržištu u Srbiji, mada se većim delom mogu naći u evropskim prestonicama. Za njima nisu raspisane poternice, niti se zna njihovo pravo poreklo.

Svojevremeno je grčka policija uhvatila grupu albanskih krijumčara koja je trgovala srpskim ikonama i gravirama iz ranog 17. Veka.