BUĐENJE AFRIČKIH LAVOVA
Mladost stanovništva prestaje da bude hendikep - postaje dugoročna prednost. Visok rast mogu očekivati i zemlje kao što su Indonezija, Meksiko i Turska
Posle azijskih tigrova, bude se i afrički lavovi. „Afrika možda stoji na početku ekonomskog buma, slično kao što je to bilo u Kini pre 30, a u Indiji pre 20 godina“, stoji u nedavno objavljenom izveštaju Međunarodnog monetarnog fonda (MMF).
Otkud, međutim, takva snaga kontinentu, poznatom po masovnoj bedi i zavisnosti od humanitarne pomoći? Sada proizilazi, pre svega iz izvoza sirovina kao što su nafta, bakar, zlato...Veliki potencijal, međutim, zemlje subsaharske Afrike imaju i u ljudima. Više od polovine ih je mlađa od 20 godina, što predstavlja idealni dugoročni rezervoar radne snage. U poslednje vreme u Africi se naglo razvija srednja klasa. U tu grupaciju se već, prema Afričkoj razvojnoj banci, može svrstati oko trećine populacije „crnog kontinenta“. Ali, i dalje oko polovine ljudi u subsaharskoj Africi živi u bedi....
Iza sadašnjeg razmaha ovog zaboravljenog kontinenta stoje investicije koje ovamo stižu, pre svega, iz Indije i Kine. Prvaci rasta među afričkim zemljama jesu Angola, Etiopija, Mozambik i Gana. Ova poslednja je lane ostvarila stopu rasta od 10 posto.
Nisu, ipak, ove afričke zemlje jedine koje se s dosta osnova mogu nadati ubrzanom, višem rastu od svetskog proseka. U leđa zemljama BRIC tj Brazila, Rusije, Indije i Kine, koje su bile perjanice svetskog razvoja poslednjih godina, već duvaju neke možda još perspektivnije zemlje kao što su Indonezija, Meksiko i Turska. Sa afričkim zemljama imaju zajedničko to što i one raspolažu s dosta mladih ljudi koji na dužu stazu mogu osigurati ubrzani rast. Suprotno tome, starenje stanovništa počinje da se sveti dosadašnjim „zvezdama“. Pre svih, Kina plaća visoku cenu (pogrešne) demografske strategije oličene u politici jednog deteta. Rast radno sposobnog stanovnštva se praktično tamo zaustavio, raste samo broj i udeo seniora... Već sada u Kini živi preko 100 miliona ljudi starijih od 65 godina, za 20 godina biće ih preko četvert milijarde... Kina neće, ipak, biti gurnuta na sporedni kolosek svetske privrede. Rašće i dalje, mada sporije nego dosad. Ove godine ta privreda će se više usmeravati na unutrašnju tražnju koja je dosad igrala gotovo beznačajnu ulogu.
Zapad je u klještima dugova. Japan, na primer, mora ove godine platiti dugove u visini od tri biliona dolara pa je zato prinuđen da odustane od embarga na izvoz oružja, zavedenog pre više od 40 godina. Ekonomija SAD možda ima nešto jače potencijale rasta nego Evropa ali će u razvoju dosta zavisiti od toga kako će EU rešiti probleme sa evrom i dugovima. U svakom slučaju, svaki pa i jednoprocentni ili dvoprocentni rast ubuduće se u razvijenom svetu neće smatrati neuspehom...
