Milankovićeva vremenska kapija

Izložba će se održati u izložbenom prostoru Narodne banke Srbije u Nemanjinoj 17, od 5. novembra do 3. decembra. Otvaranje izložbe je 5. novembra u 18.00 sati. Izložbu će otvoriti ministar kulture i informisanja Vladan Vukosavljević.

Život i delo Milutina Milankovića duboko oslikava jedan od najsvetlijih perioda u razvoju srpskog naroda, vreme kada su nacionalni zanos i svest bili iznad interesa pojedinaca. Iako je posle završenih studija i promovisanja u doktora tehničkih nauka stekao ugled afirmisanog građevinskog stručnjaka i pronalazača 1909. godine, poput brojnih srpskih intelektualaca iz rasejanja, nošen dubokim patriotizmom, napušta udoban život, uspešan i finansijski veoma unosan posao građevinskog inženjera u Beču, dolazi u Beograd za profesora Filozofskog fakulteta. Vrhunac svog stvaralačkog rada doživeo je radeći i živeći 50 godina u Beogradu.

Milanković sa suprugom Hristinom

Svetskoj nauci darovao je teoriju o klimatskim promenama, kojom je objasnio tajnu ledenih doba, pravoslavlju najprecizniji kalendar, a tehnici armirani beton, Srbiji brojne kadrove u oblasti prirodnih nauka, veliki broj građevinskih objekata, divna književna dela kojim nas je proveo kroz vasionu, vekove i carstvo nauka.

U Srbiji nema muzeja njemu posvećenog, pa se tragovi njegovog naučnog opusa, kao i podaci o njegovoj ličnosti, još uvek nalaze u arhivima, muzejima i bibliotekama u mestima u kojima je živeo i radio (Dalj, Osijek, Beč, Beograd, Budimpešta). Materijali su teško dostupni javnosti, pa su mnogi periodi iz njegovog života i rada gotovo nepoznati, ili su, slučajno ili namerno, pogrešno prezentovani.

Na izložbi će biti predstavljeni arhivski materijali iz oblasti u kojima se odslikavaju Milankovićeve naučne misli, od kojih se neki prvi put pojavljuju u javnosti. Takođe su izloženi i drugi artefakti (originali starih izdanja knjiga, lične stvari, fotografije, prepiska sa poznatim svetskim naučnicima i dr.). Posebnu vrednost imaju materijali prikupljeni u Umetničko-istorijskom muzeju u Beču i Arhivu Mađarske akademije nauka u Budimpešti.

Izložba započinje prikazom ledenih doba na našim prostorima, a potom hronološki prikazuje period od dolaska Milutinovih predaka u jednoj od srpskih seoba, školovanje u Dalju, Osijeku i Beču, građevinsku aktivnost u Beču, rad na Univerzitietu i Akademiji u Beograd, boravak u internaciji u Budimpešti, učešće na pravoslavnom kongresu u Carigradu 1923. godine, do bogate građevinske aktivnosti u Srbiji i Jugoslaviji.