Godišnjica najmračnije naredbe u istoriji komunizma
Pre 75 godina izdata čuvena naredba 00447 kojom je u nekadašnjem SSSR kulminirala faza najsurovijeg istrebljivanja političkih i klasnih protivnika totalitarističkog režima J.V. Staljina
(ilustracija - državni propagandni plakat iz Staljinove epohe: Sve češće se pominje Staljinovo doba, kao da hladni rat nije prošao)
Pre 75 godina, na današnji dan, 30.07.1937. tadašnji narodni komesar SSSR za unutrašnje poslove Nikolaj Ježov potpisao je naredbu broj 00447 kojom je započet period najgorih čistki u istorijji komuniza u kojoj su stradali milioni ljudi – politički ili klasni protivnici totalitarističkog režima koji se pod rukovodstvom J. V. Staljina stvarao u tadašnjem Sovjetskom Savezu.
Naredba je počela da se primenjuje 5. avgusta 1937. a represija se zvanično ticala bivših kulaka, kriminalaca i drugih antisovjetskih elemenata. Ali, među žrtvama je bilo, takođe, mnogo intelektualaca, pisaca i drugih umetnika, uopšte obrazovanih ljudi.
Staljin je ovom naredbom zaveo tzv sistem trojki koji daje pravomoći lokalnim rukovodiocima da odlučuju o sudbini navodnih, stvarnih ili izmišljenih, neprijatelja socijalizma. Konkretno, mogli su šef lokalne tajne policije (NKVD), sekretar mesnog komiteta KP i oblasni tužilac da osude bez suda na višegodišnji zatvor, ili čak na smrt, bivše kulake, belogardijske oficire, carske funkcionere, predstavnike crkve i navodne špijune. Ovo se moglo odnositi i na članove porodica. Naredba 00447 predviđala je dve vrste kazni – internaciju u logorima ili zatvor u trajanju od osam do deset godina, ili pogubljenje. Čak su za svaki region i republiku bile utvrdjene kvote...
Represiju je u punom zamahu pokrenuo Staljin još na 17. Kongresu KP SSSR 1934. kada je prilikom izbora za generalnog sekretara popularni Sergej Kirov dobio više glasova nego on. Staljin to nije mogao da prihvati već je izborne rezltate izmanipulisao. Od 139 članova i kandidata za članove centralnog komiteta, izabranih na tom kongresu, kasnije je ubijeno 98 njih, a istu čistku sproveo je Staljin i prema delegatima tog kongresa. Te iste godine ubijen je Kirov u čijoj je smrti, prema istoričarima, Staljin nesporno umešao prste, a potom smrt iskoristio za likvidaciju protivnika, stvarnih i mogućih, kao i za stvaranje atmosfere straha. Ta atmosfera je potom, postupno zahvatila celu zemlju i sve aspekte života.
Osim ove naredbe, simboli čistke su postali i tri glavna, tzv moskovska procesa navodnim neprijateljima države. Prema kasnije odtajnenim arhivama, NKVD je samo 1937. i 1938. zatvorila oko 1,5 miliona ljudi, od kojih je 680 hiljada ubijeno. Procene žrtava cele vladavine Staljina su mnogo veće i kreću od 10 i više miliona...
